Hiểu rõ thêm Đường cơ sở năng lượng (EnB) và Chỉ số hiệu suất năng lượng (EnPI)

Có một thực tế là việc thiết lập Đường cơ sở năng lượng (EnB) và Chỉ số hiệu suất năng lượng (EnPI) đối với hệ thống quản lý năng lượng EnMS tại một số tổ chức đang có vấn đề khi so sánh hiệu quả năng lượng và cuối cùng mang lại một giá trị tiết kiệm tính bằng tiền.

Trước hết chúng ta xem yêu cầu của tiêu chuẩn:

Theo ISO 50001 : 2011

4.4.4 Đường cơ sở năng lượng

Tổ chức phải thiết lập (các) đường cơ sở năng lượng thông qua việc sử dụng thông tin từ lần xem xét năng lượng đầu tiên, có xem xét đến kỳ dữ liệu thích hợp với việc sử dụng và tiêu thụ năng lượng của tổ chức. Những thay đổi về hiệu quả năng lượng phải được đo lường theo (các) đường cơ sở năng lượng này.

Phải thực hiện các điều chỉnh đối với (các) đường cơ sở trong một hay nhiều trường hợp sau:

- Các chỉ số hiệu quả năng lượng (EnPls) không còn phản ánh việc sử dụng và tiêu thụ năng lượng của tổ chức, hoặc

- Có những thay đổi lớn đến quá trình, mô hình vận hành hay các hệ thống năng lượng, hoặc

- Theo một phương pháp xác định trước.

Phải duy trì và lập hồ sơ (các) đường cơ sở năng lượng.

 

 

                                            Hình 1: Mối liên quan đường EnB và chỉ số EnPI

 

Như vậy những yếu tố nào của EnB được nói đến trong quá trình vận hành hệ thống quản lý năng lượng ? Thực tế việc đánh giá chứng nhận/giám sát tại các Danh nghiệp nó thường bao gồm:

+ Khoảng thời gian qui định với kỳ số liệu là không thích hợp (thời gian ngắn không thể hiện tính mùa vụ, chu kỳ kinh doanh năm hoặc đặc trưng của tiêu thụ sản phẩm đầu ra, vvv), hoặc dữ liệu năng lượng tiêu thụ không được năm hóa khi tính toán.

+ Việc sử dụng biến số ảnh hưởng đến việc sử dụng hoặc tiêu thụ năng lượng là không thích hợp hoặc không phản ánh chính xác được việc tiêu thụ năng lượng xem bài viết “Câu hỏi của Bạn về ISO 50001”. Ví dụ: Khu vực làm lạnh/sấy đã không tính toán thêm yếu tố nhiệt độ ngày hoặc tính toán tiêu thụ năng lượng cho hệ thống Điều hòa trung tâm/ hệ thống Máy nén khí theo thời gian hoạt động của thiết bị (Thực tế là khi vệ sinh sạch lưới lọc tốt cho Điều hòa/Máy nén thì thời gian hoạt động của thiết bị giảm đi khi cùng làm mát một căn phòng/ duy trì cùng công suất nén nhất định.

+ Đươc dùng để Tính toán tiết kiệm năng lượng nhưng thực tế kết quả số liệu không cho phép đối chiếu được trước và sau khi thực hiện các hành động cải tiến hiệu suát năng lượng. Hoặc khi thiết lập phương pháp tính lại cho kết quả đảo ngược (nghĩa là chỉ số hiệu suất năng lượng đang tăng theo khoảng thời gian nào đó so với mục tiêu đặt ra mặc dù đã áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng)

Điều này dường như đã được nêu rõ trong các định nghĩa chung phần đầu của tiêu chuẩn, chúng ta hay xem định nghĩa của đường cơ sở năng lượng và Phụ lục A (tham khảo) dưới đây:

 

3.6 Đường cơ sở năng lượng

(Các) chuẩn định lượng làm cơ sở cho việc so sánh hiệu quả năng lượng.

CHÚ THÍCH 1: Đường cơ sở năng lượng phản ánh một khoảng thời gian quy định.

CHÚ THÍCH 2: Đường cơ sở năng lượng có thể được chuẩn hóa bằng cách sử dụng các biến số ảnh hưởng đến việc sử dụng và/hoặc tiêu thụ năng lượng, ví dụ: mức độ sản xuất, nhiệt độ theo thời gian (nhiệt độ ngoài trời), v.v…

CHÚ THÍCH 3: Đường cơ sở năng lượng cũng được sử dụng để tính toán tiết kiệm năng lượng, làm chuẩn
đối chiếu trước và sau khi thực hiện các hành động cải tiến hiệu quả năng lượng.

Phụ lục A

(tham khảo)

Hướng dẫn sử dụng tiêu chuẩn này

 A.4.4 Đường cơ sở năng lượng

Kỳ dữ liệu thích hợp có nghĩa là tổ chức ghi nhận các yêu cầu chế định hoặc các biến số ảnh hưởng đến việc sử dụng và tiêu thụ năng lượng. Các biến số có thể gồm thời tiết, các mùa, chu kỳ hoạt động kinh doanh và các điều kiện khác.

Đường cơ sở năng lượng được duy trì và lưu hồ sơ theo phương thức tổ chức xác định thời gian duy trì hồ sơ. Các điều chỉnh đối với đường cơ sở cũng phải được xem xét duy trì và yêu cầu này được xác định rõ trong tiêu chuẩn.

Khi được hỏi về việc làm thế nào nhận biết phải cập nhật thay đổi hoặc thiết lập lại đường cơ sở năng lượng ? Một số Tổ chức đã không nhận biết được hoặc tham chiếu đến qui định trong yêu cầu pháp luật làm chuẩn so sánh nhằm cập nhật thay đổi một cách kịp thời. Tuy nhiên rất may tiêu chuẩn đã yêu cầu tương đối rõ trong mục 4.4.4 và xem giải thích của ISO/CD 50004:2014 dưới đây:

Theo ISO/CD 50004 : 2014

4.4.4 Đường cơ sở Năng lượng

               
Đường cơ sở năng lượng là điểm khởi đầu để đo lường hiệu suất năng lượng theo thời gian. Nó được thiết lập trong một khoảng thời gian đại diện cho hoạt động của tổ chức hoặc báo cáo theo quy định của tổ chức cho phép chụp một chu kỳ hoạt động đầy đủ. Trong thời gian này, biến năng lượng liên quan được ghi nhận cho mục đích so sánh.

Các cơ sở bao gồm các dữ liệu tiêu thụ năng lượng trong một thời gian xác định, có thể được thể hiện như các chỉ số hiệu suất năng lượng.

Nếu các điều kiện cơ bản vẫn không thay đổi, so sánh được thực hiện với các giai đoạn ban đầu.

Nếu một trong các điều kiện cơ bản được thay đổi, điều chỉnh là cần thiết.

Nếu cơ sở được thiết lập bởi một tổ chức đòi hỏi phải tuân thủ các yêu cầu pháp lý, các thiết lập và điều chỉnh sẽ thực hiện theo yêu cầu của nó. Đây có thể là một ví dụ về "theo một phương pháp xác định trước".

Bài viết này chỉ nói về hiệu rõ hơn về đường EnB và chỉ số EnPI còn làm thế nào để Đo lường được xin được viết tiếp phần sau.